ღმერთი

ღმერთი

воскресенье, 24 сентября 2017 г.

კლაივ ლუისი – თავისუფალი ნება

   ამგვარად, ქრისტიანებს სწამთ, რომ ბოროტი ძალა წუთისოფლის მმართველი გახდა. აქ, რა თქმა უნდა, გარკვეულ პრობლემებს ვაწყდებით. ღვთის ნებით ხდება ეს ყველაფერი? თუ ღვთის ნებით ხდება, მაშინ საკმაოდ უცნაური ღმერთი გვყოლია, იტყვით თქვენ; მაგრამ თუ ბოროტება სამყაროში მისი ნების წინააღმდეგ გამეფდა, როგორ მოხდა ეს, აბსოლიტური ძალაუფლება ხომ ღვთის ხელშია?

თუმცა ყოველმა კაცმა, ვისაც კი როდისმე რაიმე ძალაუფლება ჰქონია, კარგად იცის, რანაირად შეიძლება, რომ რაღაც-რაღაცეები, ერთი მხრივ, ეთანხმებოდნენ მის ნებას, ხოლო, მეორე მხრივ, ეწინააღმდეგებიდნენ. მაგალითად, დედამ შეიძლება უთხრას შვილს: ,,მე არ ვაპირებ ყოველ საღამოს თქვენი ოთახის დალაგებას, თქვენ თვითონ უნდა ისწავლოთ მისი მოწესრიგება”. ერთ საღამოს იგი შედის ოთახში და ხედავს, სათამაშო თაგვი, სამელნე და ფრანგული ენის გრამატიკის სახელმძღვანელო ერთ კუთხეშია მიყრილი. ეს ეწინააღმდეგება მის ნებას, მას ურჩევნია, რომ ოთახი დალაგებული იყოს, მაგრამ, მეორე მხრივ, ისიც სურს, რომ ბავშვები დამოუკიდებლობას შეეჩვიოს. ეს კი მათთვის თავისუფლების შესაძლებლობის მიცემას ნიშნავს. მსგავსი მოვლენების მოწმე ვხდებით მართველობის ნებისმიერ სისტემაში, სამსახურში იქნება ეს თუ სკოლაში. როგორც კი რაიმე ნებაყოფლობით შესრულებას შემოიღებთ, ადამიანთა ნახევარი ამ მოვალეობას არ შეასრულებს.

ეს არ შეესაბამება თქვენს სურვილს, თუმცა მსგავსი მდგომარეობა სწორედ თქვენი ნების თანახმად გახდა შესაძლებელი.

შეიძლება, სამყაროში იგივე ხდება, ზოგიერთი თავის ქმნილება ღმერთმა თავისუფალი ნებით დაჯილდოვა. ეს ნიშნავს, რომ მათ შეუძლიათ აირჩიონ სწორი ან არასწორი გზა. ზოგიერთებს ჰგონიათ, რომ შესაძლებელია შექმნა თავისუფალი არსება, რომელიც არასწორად ვერ მოიქცევა. მე არ შემიძლია ამგვარი არსების წარმოდგენა. თუ ვინმე თავისუფალია სიკეთის კეთებაში, ასევე თავისუფალია ბოროტის ჩადენაშიც. სწორედ თავისუფალმა ნებამ გახადა ბოროტება შესაძლებელი. მაშ, რატომ მისცა ღმერთმა თავის ქმნილებებს თავისუფალი ნება? იმიტომ, რომ თავისუფალი ნების გარეშე შეუძლებელი იქნებოდა ჭეშმარიტი სიყვარული, სიკეთე, სიხარული და ყოველივე, რაც ღირებულია ამ სამყაროში.

ავტომატ-რობოტებით დასახლებული სამყარო შესაქმნელადაც არ ეღირებოდა. ბედნიერება, რომელიც ღმერთმა მოუმზადა თავის უმაღლეს ქმნილებებს, – ესაა ღმერთთან და ერთმანეთთან თავისუფალი შეერთების ბედნიერება, რასაც სიყვარულისა და აღტაცების ისეთი განცდა ახლავს თან, რომელთან შედარებითაც ყველაზე ამაღლებული ამქვეყნიური სიყვარული ქალსა და მამაკაცს შორის მხოლოდ წყალგარეულ რძეს მოგვაგონებს. სწორედ ამიტომ უნდა ჰქონდეთ ქმნილებებს თავისუფალება.

ღმერთმა, რათქმა უნდა, იცოდა, რაც მოხდებოდა, თუკი ქმნილებები მათთვის მინიჭებულ თავისუფლებას არასწორედ გამოიყენებდნენ, მაგრამ, როგორც ჩანს, თვლიდა, რომ ჩანაფიქრი რისკის გაწევად ღირდა. ჩვენ ხშირად არ ვეთანხმებით ღმერთს, მაგრამ წინააღმდეგ წასვლა ძნელია, რადგან ისაა ჩვენი აზროვნების წყარო.

შეუძლებელია, რომ თქვენ მართალი იყოთ, ის კი ცდებოდეს, ისევე როგორც ნაკადული ვერ აცდება თავის სათავეს. როცა საკამათოდ მიიჩნევთ მის გადაწყვეტილებებს, იმ ძალის წინააღმდეგ გამოდიხართ, რომელიც კამათის უნარით გაჯილდოვებთ. სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, თქვენ იმ ტოტს ჭრით, რომელზეც ზიხართ. თუ ღმერთი თვლის, რომ თავისუფალი ნება ღირს სამყაროში გაჩაღებულ ომად და სწორედ ამიტომ შექმნა არსებები, რომელთაც თავისუფალი არჩევნის გაკეთება შეუძლიათ, და არა სათამაშო მარიონეტები. გამოდის, თავისუფალი ნება მართლაც ფასეული რამ ყოფილა. მხოლოდ იმ სამყაროში შეიძლება ხდებოდეს რაღაც ნამდვილად ფასეული და მნიშვნელოვანი, სადაც ყველაფერი კეთილსა და ბოროტს შორის თავისუფალ არჩევანზეა დაფუძნებული.

როცა გავაცნობიერებთ, თუ რას ნიშნავს ნების თავისუფლება, სისულელედ მოგვეჩვენება კითხვა, რომელიც ოდესღაც დამისვეს: ,,რატომ შექმნა ღმერთმა ადამიანი ასეთი დამპალი მასალისგან?” რაც უკეთესია მასალა, რომლისგანაც ქმნილებაა შექმნილი, მით უფრო ჭკვიანი, ძლიერი და თავისუფალია იგი, ამავ დროს, მით უკეთესი იქნება თუ ის სწორ გზას დაადგება, მაგრამ უფრო უარესი გახდება, თუ მცდარ გზას ამოირჩევს. ძროხას არ შეუძლია იყოს ძალიან კარგი ან ძალიან ცუდი, მაგრამ ძაღლს შეუძლია იყოს უკეთესი ან უარესი; ბავშვს უფრო გამოკვეთილად შეუძლია უკეთესი ან უარესი იყოს, ბავშვზე უფრო მეტად კი ეს მოზრდილ ადამიანს ძალუძს. მომდევნო საფეხური გენიალური ადამიანია; ზეადამიანური სული არსებათა შორის ყველაზე უარესი ან ყველაზე უკეთესი შეიძლება იყოს.

როგორ მოხდა, რომ ღმერთის ქმნილება არასწორ გზას დაადგა? რასაკვირველია, ამ კითხვაზე დამაჯერებელი პასუხის გაცემა ადამიანს უჭირს. თუმცა შეიძლება დავუშვათ გონივრული (და საყოველთაოდ მიღებული) ვარაუდი, რომელიც არასწორი გზით სიარულის ჩვენს პირად მაგალითზეა დაფუძნებული.

იმ წუთას როგორც კი თქვენში პირადი ,,მე” მჟღავნდება, ჩნდება შესაძლებლობა, რომ მისი პირველ ადგილზე დაყენება მოისურვოთ, მოგინდეთ გახდეთ ცენტრი, ე.ი. ფაქტიურად ღმერთი. სწორედ ეს იყო სატანის ცოდვა. ეს ცოდვა ასწავლა სატანამ კაცობრიობას. ზოგიერთები თვლიან, რომ ადამიანის დაცემა როგორღაც სექსუალურ პრობლემასთანაა დაკავშირებული. ეს მცდარი აზრია (დაბადების წიგნში მოთხრობილი ამბავი უფრო იმ ვარაუდისკენ გვიბიძგებს, რომ ჩვენს სექსუალურ ბუნებას ხრწნა დაცემის შემდეგ შეეხო და უფრო მისი შედეგი იყო, ვიდრე მიზეზი.)

სატანამ შთააგონა ჩვენს შორეულ წინაპრებს, რომ მათ შეეძლოთ გახდნენ ,, როგორც ღმერთები”, ყველაფერი თავიანთებურად მოაწყონ, თითქოს თავად იყვნენ საკუთარი თავის შემოქმედნი, გახდნენ თავიანთი თავის ბატონ-პატრონები და გამოიგონონ თავისთვის ბედნიერება, ღმერთისგან მოწყვეტით და მისგან დამოუკიდებლად. ამ განწირული მცდელობიდან წარმოიშვა თითქმის ყველაფერი, რამაც განსაზღვრა ადამიანური ისტორიის ხასიათი – ფული, სიღატაკე, პატივმოყვარეობა, ომები, პროსტიტუცია, სოციალური ფენები, იმპერიები, მონობა; ხანგრძლივი და საშინელი ისტორია ადამიანისა, რომელიც ცდილობს ღმერთის გარეშე იპოვოს ბედნიერების გასაღები.

ეს უიმედო და განწირული ძიებაა. ჩვენ ღმერთმა შეგვქმნა, ისევე როგორც ადამიანი იგონებს მანქანას. ავტომობილის საწვავად ბენზინია გათვალისწინებული და იმ კონსტრუქციით, როგორიც მას აქვს, იგი სხვა საწვავზე არ იმუშავებს. ადამიანი კი ღმერთმა იმგვარად ააგო, რომ სიცოცხლისათვის საჭირო ენერგიას ღვთისაგან იღებს. ღმერთი ის საწვავია, რომელმაც უნდა აამოძრაოს ჩვენი სული და კვებოს იგი. ამიტომ არ უნდა ვთხოვო ღმერთს, მოგვანიჭოს ბედნიერება ჩვენი გემოვნების თანახმად ისე, რომ არ შეგვბოჭოს არავითარი რელიგიით. ღმერთს არ შეუძლია მოგვანიჭოს ბედნიერება მისგან მოწყვეტით, იმიტომ, რომ მის გარეშე ბედნიერება და მშვიდობა უბრალოდ არ არსებობს.

სწორედ ესაა ისტორიის გასაღები. იხარჯება გიგანტური რაოდენობით ენერგია, იბადებიან ცივილიზაციები, იქმნება ბრწყინვალე, კეთილ შობილი ორგანიზაციები, მაგრამ ყოველთვის რაღაც არ გამოდის ისე, როგორც საჭიროა. რომელიღაც ფატალური დეფექტის გამო სათავეში ყოველთვის ეგოისტი და სასტიკი ადამიანები აღმოჩნდებიან ხოლმე, მათი საფუძველი იშლება და ძირს – უბედურებისკენ და სასოწარკვეთისკენ – მიექანება. მანქანა ჩერდება. თავდაპირველად ის თითქოს ადვილად მუშაობდა, გაივლის რაღაც მანძილს და იმსხვრევა. ადამიანებს სურთ, რომ მან უხარისხო საწვავით იმუშაონ. აი, რა გვიქნა ადამიანებს სატანამ.

ღმერთმა რაღა გაგვიკეთა? უპირველეს ყოვლისა, მან სინდისი დაგვიტოვა, რომ გვესმოდეს, თუ  არის სწორი და რა არასწორი. ისტორიას ახსოვს ადამაინები, რომლებიც ცდილობდნენ, ხანდახან საკმაოდ შეუპოვრადაც, რომ სინდისის ხმისთვის დაეგდოთ ყური. ეს სრულყოფილად ვერავინ მოახერხა.

გარდა ამისა, ადამიანთა მოდგმას მიანიჭა ის, რასაც მე ნათელ ოცნებას ვუწოდებ. მხედველობაში მაქვს ის უცნაური ისტორიები (რომლებიც თითქმის ყველა წარმართულ რელიგიებში გვხვდება),სადაც მოთხრობილია მკვდრეთით აღმდგარ ღმერთზე, თავისი სიკვდილით რომ ახალ სიცოცხლეს ანიჭებს ადამიანებს.

და კიდევ, მან გამოარჩია ერთი ერი და ასწლეულების მანძილზე თავის რჩეულ ხალხის ცნობიერებაში ნერგავდა იმ აზრს, რომ თავადაა ერთადერთი ღმერთი და მისთვის ძალზედ მნიშვნელოვანია, თუ როგორ იქცევიან ადამიანები. ეს გამორჩეული ერი ებრაელი ერი იყო და ძველი აღთქმა დაწვრილებით გვითხრობს მის ისტორიას.

შემდეგ კი მოხდა გამაოგნებელი რამ. ებრაელ ერში გაჩნდა კაცი, რომელიც იმგვარად ლაპარაკობდა, თითქოს თავად ყოფილიყო ღმერთი. იგი ამბობდა, რომ შეეძლო ცოდვების შენდობა, რომ დასაბამიდან არსებობდა და ამტკიცებდა, რომ განკითხვის დღეს კაცობრიობის განსასჯელად მოვალო.

აქ ერთი განმარტებაა საჭირო. ნებისმიერ პანთეისტს, მაგალითად ინდუსს, შეუძლია თქვას, რომ ის ღმერთის ნაწილია ან შერწყლულია მასთან; ამაში არაფერია საკვირველი. მაგრამ იმ ადამიანს, რადგან იგი იუდაიზმს აღიარებდა და არა პანთეიზმს, არ შეეძლო ამგვარი ღმერთი ყოლოდა მხედველობაში. ებრაელთა გაგებით, ღმერთი ესაა არსება, რომელიც სამყაროს მიღმა იმყოფება; მან შექმნა ეს სამყარო და იგი უსასრულოდ განსხვავდება მისი ქმნილებებისგან. ასე რომ, ებრაელებისათვის ის, რასაც ეს კაცი ამბობდა, გამაოგნებელი იყო.

ზოგიერთი რამ, რასაც ის ამბობდა, ხშირად ჩვენი ცნობიერების მიღმა რჩება, რადგან უკვე იმდენჯერ მოგვისმენია, რომ ხეირიანად ვეღარც კი აღვიქვავთ. მხედველობაში მაქვს განცხადება ცოდვების შენდობის თაობაზე. თუ ეს განცხადება ღმერთისგან არ მოდის, ის უაზროდ და სასაცილოდ ჟღერს.როცა ერთი ადამიანი მეორეს მისთვის მიყენებულ წყენასა და შეურაცხყოფას პატიობს, ეს სავსებით გასაგებია. ფეხი რომ დამადგით, შეგიძლიათ გაპატიოთ, ფული მომპარეთ და ამასაც შეგინდობთ. მაგრამ რას იფიქრებთ ადამიანზე, რომელსაც არავინ შეხებია, არ გაუძარცვავთ, ის კი აცხადებს, შეგინდობთ სხვას რომ ფეხი დაადგით და ფული მოჰპარეთო. ამგვარი ქცევა საკმაოდ სულელურად მოგეჩვენებოდათ.

თუმცა იესო ზუსტად ასე ლაპარაკობდა. იგი ეუბნებოდა ადამიანებს, რომ ცოდვებს მიუტევებდა, თუმცა ამ დროს არასოდეს ეთათბირებოდა იმათ, ვისაც იმ ცოდვებმა ზიანი მიაყენა. იესო უყოყმანოდ იქცეოდა ისე, თითქოს თავად იყო ის, ვინც დაზარალდა ყველა ამ ცოდვის გამო. ამგვარ ქცევას მხოლოდ მაშინ ექნებოდა აზრი თუ ის მართლაც ღმერთი იყო, ანუ ის, ვისი კანონებიც შეილახა და ვისი სიყვარულიც შეურაცხყო ყოველმა ჩადენილმა ცოდვამ.

ვინც ასე იქცევა (თუ, რასაკვირველია, ის ღმერთი არ არის), ქვეყანას ანახებს, რომ ბრიყვია და განდიდების მანიით არის შეპყრობილი, თანაც ისეთი ჯერ რომ არავის სმენია.

თუმცა ( და ეს ნამდვილად საოცარია) მის მტრებსაც კი, როცა ისინი სახარებას კითხულობენ, არ ეჩვენებათ რომ იესო ბრიყვი და განდიდების მანიით შეპყრობილი ავადმყოფია. ქრისტე ამბობს, რომ იგი ,, მშვიდია და გულით მდაბალი” და ჩვენ გვჯერა მისი, ისე რომ, ვერც კი ვამჩნევთ, სიმშვიდე და თავმდაბლობა ძნელად თუ მიესადაგება მისავით მოლაპარაკე კაცის საქციელს.

ამას იმიტომ ვამბობ, რომ გზა გადავუღობო იმ მართლაც სულელურ შენიშვნას, რომელიც არცთუ ისე იშციათად გვსმენია მავანისა და მავანისაგან: ,, მე მზად ვარ, იესო ზნეობის დიდ მოძღვრად ვაღიარო, მაგრამ არ მჯერა, რომ იესო ღმერთია”. ამის თქმა არ შეიძლება. უბრალო მოკვდავ კაცს, რომ იმისთანა რამეებზე დაეწყო ლაპარაკი, რასაც იესო ლაპარაკობდა, დიდი ზნეობის მოძღვარი ვერ გამოდგებოდა. იგი ან ისეთი ჭკუიდან გადასული უნდა ყოფილიყო,- თავს ლაყე კვერცხად რომ აცხადებს,- ანდა ჯოჯოხეთიდან ამოსული ეშმაკი. თქვენ საკუთარი არჩევანი უნდა გააკეთოთ. იგი ან მართლა ღვთის ძე იყო და არის, ან ვიღაც დამთხვეული ან იმაზე უარესი. თქვენ მას ან ხმა უნდა ჩააწყვეტინოთ, როგორც სულელს, უნდა აფურთხოთ და მოკლათ კიდეც, როგორც დემონი – ან არადა მის წინაშე უნდა დაემხოთ და აღიაროთ, როგორც უფალი და ღმერთი. ოღონდ უარი თქვით იმ ქედმაღლურ უაზრობაზე, რომ იგი მხოლოდ დიდი მოძღვარი კაცია. იესო ჩვენ ამგვარი ფიქრების საბაბს არ გვაძლევს.


jesus.ge

Комментариев нет:

Отправить комментарий